Leki i laktacja wprowadzenie

Stosowanie leków w czasie laktacji nie jest tematem łatwym. Matki karmiące piersią powinny móc się leczyć w sposób efektywny i bezpieczny i współczesna nauka może im to zapewnić. Jednak trzeba mieć na uwadze, że nie zawsze leczenie w czasie karmienia piersią będzie proste. Czasem trzeba wyregulować godziny przyjmowania leków i karmienia piersią, czasem wziąć pod uwagę inne przyjmowane leki, a czasem stan zdrowia dziecka i matki.

Trzeba odpowiedzieć na wiele ważnych pytań przed ustanowieniem poprawnej terapii.

Sama wiedza o tym z jakiej grupy bezpieczeństwa stosowania jest lek często nie wystarczy. Jest to istotna pomoc ale nie jedyny wskaźnik tego czy możemy sięgnąć po sam lek. Ważne jest także np.:

• Czy dziecko jest wcześniakiem?
• Czy ma zaburzenia metabolizmu?
• Czy dziecko choruje przewlekle?
• Czy mama choruje przewlekle?
• Czy dziecko lub mama przyjmują inne leki lub suplementy?
• Czy w rodzinie są alergie lub alergie na leki?

Te i milion innych pytań pojawić się może w kontekście karmienia piersią i leczenia.

Warto wiedzieć, że substancje lecznicze, prawie wszystkie, mniej lub bardziej mogą pojawić się w mleku po ich przyjęciu przez mamę. To samo w sobie jeszcze o niczym nie świadczy, bo niektóre leki pojawiają się w mleku w istotnej ilości – wtedy może to być niebezpieczne dla dziecka, albo w nieistotnej – wtedy może to nie być bezpieczne dla dziecka. Jeszcze inne pojawią się w dużej ilości ale nie zrobią dziecku różnicy, a inne nawet w niewielkiej ilości będą groźne dla malucha.

To co jest istotne, że karmienia piersią nie przerywa się przed leczeniem „na wszelki wypadek”, tylko wtedy kiedy leczenie mamy daną substancją jest niezbędne, nie ma zamiennika tej substancji i jest ona z całą pewnością niebezpieczna dla dziecka karmionego piersią.

Najczęściej leki pojawiają się w mleku jeżeli:

• Osiągną wysokie stężenie w osoczu krwi matki
• Mają niską masę cząsteczkową
• Słabo wiążą się z białkami
• Ławo pokonują barierę krew-mózg

Warto pamiętać, że należy unikać leków które nie są niezbędne – czyli takich których stosowanie jest opcjonalne np. duże ilości witamin, albo zioła w celach leczniczych.

Należy raczej unikać leków tzw. łączonych tj. zawierających pakiecik rożnych substancji o rożnym stężeniu oraz leków w formie tzw. forte. Warto sięgać po leki znane, stosowane już przez dłuższy czas w terapii matek karmiących, o jak najlepiej poznanych ew. skutkach ubocznych stosowania. Wybierać warto leki o niskim czasie półtrwania, o wysokim współczynniku wiązania z białkami, niskiej biodostępności oralnej oraz o wysokiej masie cząsteczkowej.

Lepiej sięgać po leki, które można stosować miejscowo (z wyłączeniem leków na brodawkę – te należy uważnie rozważyć). Najlepiej stosować najmniejszą dawkę skuteczną oraz leki, które są także bezpieczne dla dzieci. Należy wziąć też pod uwagę rozpuszczalność substancji leczniczej w tłuszczach. Trzeba też zwracać uwagę na substancje pomocnicze.

Koniecznie trzeba sprawdzić czy dany lek nie spowoduje zahamowania procesu wypływu lub produkcji mleka, albo czy nie będzie jej nadmiernie pobudzać.

Zawsze należy wziąć pod uwagę:

• wiek dziecka
• stan zdrowia dziecka
• rozwój dziecka i ew. poprzednie efekty uboczne stosowania leków
• alergie u dziecka
• choroby metaboliczne lub przewlekłe
• wiek matki
• interakcje z innymi lekami
• stan zdrowia matki
• przyjmowane leki
• wykonywane badania
• prognozę długości leczenia
• korzyści ze stosowania leku w porównaniu do ryzyka dla dziecka
• długość ekspozycji pojedynczej dawki
• czy i jak lek wchłania się z układu pokarmowego

Jakkolwiek by nie było, przy skomplikowanych lekach i terapiach, przy niepewności co do stosowania leków konsultacja wydaje się być konieczna. Z kim można się skonsultować?

• z lekarzem pediatrą
• z lekarzem internistą
• z położną, która ukończyła kurs ordynowania leków
• z farmaceutą

Jeżeli karmicie piersią, to nie przyjmujcie niczego na własną rękę.

Możecie w przypadku wątpliwości otrzymać rzetelne informacje:

• kontaktując się z dyżurującą w Fundacji Promocji Karmienia Piersią mgr farmacji Karoliną Morze
• korzystając z usług Karoliny na jej stronie laktaceuta.pl – gdzie prowadzi ona prywatną praktykę lakto-farmaceutyczną

Karolina ma za sobą ogromną praktykę oraz wiedzę i jest jedną z niewielu w Polsce ekspertek od farmakoterapii mam karmiących.

Aktualne wpisy o lekach na blogu:

Leki Przeciwbólowe

Stwardnienie rozsiane

Antykoncepcja awaryjna

Pasożyty i odrobaczanie

Leki antydepresyjne

Bromokryptyna

Leki w padaczce

Nadczynność i niedoczynność tarczycy

Szczepienia w czasie karmienia piersią

źródła: