Ratunku, chyba mam za mało mleka!!


Jeżeli karmisz piersią i nagle w głowie pojawia się myśl: „O nie! Mam za mało mleka!”, to mam dla Ciebie kilka wskazówek jak sprawdzić czy faktycznie tak jest.

Wieczorny niedobór pokarmu – trudność którą zgłasza wiele mam, a która… nie istnieje. Jeżeli  masz wrażenie, że w nocy czy wieczorem brakuje Ci mleka i chcesz dokarmiać dziecko, to przeczytaj ten post:

Jeżeli masz wrażenie, że z dnia na dzień kończy Ci się mleko i z dnia na dzień nagle jest go mniej, to warto sprawdzić czy jednak nie jest to tylko wrażenie albo czy nie stało się coś co nas do tej zmniejszonej produkcji pchnęło. Wszystkie możliwe opcje rozpisałam tutaj:

Czy są zachowane wskaźniki skutecznego karmienia piersią?

Samodzielnie możesz sprawdzić następujące wskaźniki:

Czy dziecko robi kupkę:

  • 1–2 doba:  smółka (ok. 2-4 kupek)
  • 3–4 doba:  3–4 kupki przejściowe zielono-żółte dziennie (może być ok 2-5 jeżeli są spore ilości kupki, na tym etapie objętość kupki zaczyna wzrastać)
  • 4-7 doba: 2-6 kupek dziennie, które są coraz obfitsze.
  • 1 – 6 tygodni:  3–8+ kupki dziennie, w kolorze żółtym, musztardowym, wodniste lub śluzowate, czasem grudkowate jak jajecznica, są bardzo obfite
  • 6 tygodni do 6 miesięcy:  3-5+ i kupka może pojawiać się raz na kilka dni (po 6 tygodniu kupka już nie jest obiektywnym wskaźnikiem karmienia piersią)

Jak powinna wyglądać kupka? Zobacz tutaj:

Jedna kupka powinna mieć minimum wielkość 5zł monety. Jeżeli masz dziecko przed 6 tygodniem życia, które nie zrobiło w ciągu doby kupki ani razu, to powinien zobaczyć je specjalsitą.

Czy dziecko robi siusiu:

Siusiu jest zawsze wskaźnikiem ważnym, bo jeżeli nie ma go tyle ile trzeba to może to być spowodowane przez zbyt małą podaż mleka i odwodnienie. Jedno siusiu to tyle samo co ok. 2-4 łyżek wody

  • 1–2 doba:  1–2 mokre pieluszki dziennie
  • 3–7 doba:  ok. 4–6 mokrych pieluszek dziennie
  • 8 doba – 6 tydzień:  ok. 8 mokrych pieluszek dziennie
  • 6 tydzień: ok. 6 mokrych pieluszek dziennie

Maluch przybiera na wadze (średnia dla dzieci na 50 centylu:)

  •  26–31 g dziennie w pierwszym kwartale
  • 17–18 g dziennie w drugim kwartale
  • 12–13 g dziennie w trzecim kwartale
  • 9 g dziennie w czwartym kwartale

lub

  • 182–217 g/tydz. w pierwszym kwartale
  • 119–126 g/tydz. w drugim kwartale
  • 84–91 g/tydz. w trzecim kwartale
  • 63 g/tydz. w czwartym kwartale

Przybieranie na wadze w pierwszym roku życia dziecka dla dzieci między 25 a 75 centylem

  • Tydzień 1:           utrata wagi po urodzeniu
  • Tydzień 2:           powrót do wagi urodzeniowej (28g/dobę)
  • Tydzień 3 i 4:      240-270 g na tydzień
  • 2 miesiąc:            210-300 g na tydzień
  • 3 miesiąc:            150-210 g na tydzień
  • 4 miesiąc:            120-180 g na tydzień
  • 5 miesiąc:              90-150 g na tydzień / 360-660 g na miesiąc
  • 6 miesiąc:              60-120 g na tydzień / 270-540 g na miesiąc
  • 7 i 8 miesiąc:      210-480 g na miesiąc
  • 9-12 miesiąc:     120-390 g na miesiąc

Pozostałe wskaźniki

Noworodek  i niemowlę zgłasza się do piersi od 8 do 12 razy w ciągu doby, co najmniej raz w nocy. Jeżeli pozostałe wskaźniki są zachowane, to sporadyczne przerwy dłuższe niż 3h mogą się zdarzyć ale trzeba pamiętać, że jest to sytuacja pojedyncza. Dziecko do 6-8 tygodnia życia powinno być co najmniej raz na dobę karmione w nocy, a przerwy powyżej 3 godziny mogą negatywnie wpływać na stabilizację laktacji. Dlatego jeżeli Twój noworodek przesypia regularnie dłuższe przedziały czasowe to trzeba go aktywizować do karmienia piersią dla jego zdrowia i dla dobra laktacji.

Karmienie trwa średnio od 5 do 45 minut

Noworodki często zgłaszają się do piersi na dłużej, niemowlaki i starszaki często poradzą sobie bardzo szybko.

Dziecko podczas karmienia jest skupione na karmieniu. Nie odrywa się, nie szarpie się, nie siorbie, nie cmoka, nie wyciąga ani nie podgryza brodawki. Jedyne, co słuchać, to miarowe pobieranie pokarmu.

W czasie karmienia dziecko powinno mieć szeroko otwartą buzię i szczelnie obejmować większą część otoczki brodawki. Dolna warga dziecka powinna być lekko wywinięta, a górna odchylona w szerokim rozwarciu.

Na początku karmienia dziecko wykonuje kilka szybkich ruchów buzią, żeby zainicjować wypływ pokarmu. A potem przechodzi do powolnego rytmicznego ssania i połykania.

Czy pozycja dziecka przy piersi jest wygodna i optymalna. Jeżeli masz noworodka to:

  • Najlepszą pozycją dla dziecka jest pozycja biologiczna, na której maluch opiera się ciałem na Twoim ciele.
  • Plecy dziecka nie są skierowane w dół i maluch nie musi walczyć grawitacją
  • Nie trzymasz dziecka mocno za kark ani za tył głowy przyciskając go do piersi. Dziecko musi mieć swobodną możliwość manipulowania swoją głową i dlatego nie powinno leżeć na płasko na poduszce ani na twoim ręku plecami do dołu, tylko powinno być oparte brzuszkiem o twoje ciało.
  • Przystawiasz dziecko do piersi (nakładasz dziecko na siebie) a nie pierś do dziecka.

Trzymanie noworodka za kark uruchamia odruch, który w uproszczeniu, ciągnie głowę dziecka od piersi do tylu.

Trzymając noworodka za kark działamy wbrew jego odruchom i utrudniamy przystawianie do piersi. Głowa dziecka w sytuacji nacisku od karku odgina się do tylu – od piersi. To sprzyja spłycaniu uchwytu brodawki i dziecko zamiast ssać pierś walczy ze swoimi naturalnymi odruchami i grawitacją. Ciągnie pierś od ciała mamy w dół.

Jeżeli masz poduszkę, to pamiętaj, że ona jest do podparcia dla mamy a nie dla pleców dziecka. Ciężar dziecka ma spoczywać na ciele mamy, a nie na poduszce. Poduszkę układamy dla siebie, ona ma ułatwiać nam. Dziecko nie leży na poduszce. Jeżeli dziecko leży na poduszce (na plecach na płasko) to jest to niestabilna pozycja dla dziecka, która znowu uruchamia jego odruchy walki z grawitacja i uniemożliwia efektywne pobieranie pokarmu. Całe ciało dziecka powinno opierać się na ciele matki. Najlepiej brzuchem do brzucha matki.

Przy przystawianiu dziecka do piersi zawsze najlepiej zacząć od pozycji biologicznej – startowej – i pamiętać że ona NAJLEPIEJ i NAJEFEKTYWNIEJ wspiera proces laktacji oraz samo dziecko w transferze mleka z piersi do buzi malucha!

Nie odciągam tyle mleka, żeby dziecko się najadało!

Na jedno odciąganie, jeżeli dopiero zaczęłaś odciągać mleko, może pojawić się tylko ok. 30 ml z jednej piersi a i to też tylko pod warunkiem, że odciągasz o odpowiedniej porze, odciągasz efektywnie, masz dobrze dobrany sprzęt. Pamiętaj, że używanie odkupionego laktatora od innej mamy może zmniejszać jego efektywność bo nie wiesz czy laktator nadal jest na gwarancji (jeżeli ma więcej niż 2 lata to pewnie już nie działa tak dobrze jak powinien) oraz czy są wymienione wszystkie części, które trzeba wymienić (membrana, zaworek, lejki).

To ile mleka odciągasz może zależeć od etapu laktacji, wieku dziecka, pory dnia, od tego czy stosujesz dobry sprzęt i kompresję piersi itd. A nie od tego ile masz faktycznie mleka w piersi. LAKTATOREM NIE MIERZYMY POZIOMU PRODUKCJI MLEKA!

Jeżeli chcesz dobrze przygotować się do odciągania pokarmu możesz wykupić nagranie webinaru na ten temat:

Masz poczucie, że dziecko odrzuca pierś!

Być może spotkał Cię właśnie strajk laktacyjny! Jest to dość częste zjawisko. Możesz o nim poczytać tutaj:

Możesz pobrać checklistę samodzielnej oceny karmienia piersią:


Chcesz wiedzieć więcej o karmieniu piersią? Chcesz się do niego przygotować! Zapisz się na kurs Szkoła Karmienia Piersią!


Jedna pierś czy dwie na jedno karmienie?

Tutaj też często pojawia się wątpliwość czy dziecko się najada ze względu na to, że np. chce jeść tylko z jednej piersi. Albo często budzi się na pierś w nocy.

Jeden z powodów dla których tak się dzieje, to zdolność Twoich piersi do przechowywania pokarmu. O tym jak wpływa ona na karmienie jedną lub dwoma piersiami poczytasz tutaj:

Ta zdolność przechowywania różni się między mamami i czasem nawet między piersiami.

Ale czy jak wydaje mi się, że mam za mało mleko to powinnam podawać zawsze drugą pierś?

I tak i nie.

Po pierwsze jak masz STWIERDZONĄ zbyt niską produkcję lub są realne problemy z pokarmem (poczytaj to co napisałam wyżej o wskaźnikach), to najważniejsza jest ocena techniki karmienia bo ona odpowiada prawie najczęściej za to, że produkcja jest niewystarczająca.

Nie ograniczaj samodzielnie dziecku czasu przy piersi.

Nie odstawiaj dziecka od piersi po 15 minutach. Wiem, że mamy często słyszą od osób nieznających się na laktacji, że trzeba karmić „po 15 minut na jedną stronę”. Tak nie jest. Karmienie z jednej piersi może trwać od 5 do 45 minut. To jest szeroka norma. 15 minut na jedną stronę to naleciałości z lat 80-90  i są one już nieaktualne.

Często tutaj znajdziesz też informacje o „fazach mleka” czyli, że niby mleko wypływa jakimiś fazami i jedna jest lepsza a druga gorsza. Nie!

  • Mleko mamy w 87% składa się z wody (ale wodą nie jest!)
  • Węglowodany stanowią ok. 7% mleka mamy
  • Białka to ok. 1% mleka mamy
  • Tłuszcze to ok. 3-5% mleka mamy

Mleko pod kątem chemicznym jest emulsją i składa się z dwóch faz (Nie pomyl tego z dawnym nazewnictwem fazy wypływania mleka – to jest coś całkowicie innego! Nie ma I i II fazy wypływania mleka! Raczej wyobraź sobie dwufazowy płyn do demakijażu – o takich fazach piszę!)

  • faza tłuszczowa
  • faza wodna

PAMIĘTAJ, że nie produkujesz różnego rodzaju mleka! Jest jedno mleko! Mleko które produkujesz jest tak samo dobre na początku i końcu karmienia. Nie produkujesz najpierw „picia” a potem „obiadu”!

Te fazy produkowane są jednocześnie, ale nie łączą się idealnie w jedną całość. Dlaczego?

Obie części mleka są potrzebne, bo dla niektórych składników odżywczych jest potrzebny nośnik „tłuszczowy” (np. witamina A, witamina D, beta karoten, witamina E, witamina K) a dla innych „wodny” (np. Tiamina, Ryboflawina, Niacyna, Kwas foliowy, witamina B6, B 12, kwas askorbinowy itd.) Jeżeli mleko nie miałoby takiego składu to dziecko nie mogłoby dostać wszystkiego czego potrzebuje!

Węglowodany dostarczają do organizmu dziecka ok. 40% niezbędnej energii a tłuszcze około 50%. Obie części mleka są odżywcze, obie części mleka są ważne i obie części mleka może i powinno dostać dziecko.

Wracamy do tego czy karmić z jednej czy z dwóch piersi:

Badania pokazują, że dziecko powinno być karmione z jednej piersi aż do momentu kiedy samo zakończy karmienie. Jeżeli po wypuszczeniu przez dziecko piersi z buzi zauważysz, że dziecko jeszcze szuka, to można podać drugą pierś. Następne karmienie wtedy zaczynamy od tej drugiej piersi. Większość mam wypracowuje swój system karmienia z jednej lub dwóch piersi.

Warto jednak przy początkowej fazie laktacji czyli pierwsze 6-8 tygodni oferować drugą pierś, żeby szybciej pobudzić gruczoł i ustabilizować laktację, ale nie jest to wcale konieczne!

Główne zasady to:

  • karm dziecko na żądanie
  • nie zmieniaj sama stron karmienia dopóki dziecko się nie naje i samodzielnie nie wypuści piersi (jedno karmienie może trwać od 5-45 minut)

A jeżeli są problemy z produkcją mleka albo przybieraniem na wadze?

Często wtedy dostaniesz poradę, żeby odciągać pierwszy pokarm przed karmieniem bo jest mało kaloryczny i mało treściwy (nieprawda!) lub żeby przeciągać dziecka czas przy piersi żeby dotrwało do kalorycznego tłustego pokarmu (też nieprawda!). Jak już wiecie węglowodany dostarczają do organizmu dziecka ok. 40% niezbędnej energii a tłuszcze około 50%, a mleko zarówno na końcu jak i na początku karmienia jest treściwe, kaloryczne i dostarcza składniki odżywcze. Przy problemach z laktacją liczy się ilość mleka. Najlepiej jak dziecko dostanie więcej objętości mleka niż jak miałabyś się zastanawiać czy to będzie mleko bardziej „z końca piersi” niż z „początku”.

Dlatego jak są problemy to, możesz wtedy zastosować metodę częstego zmieniania piersi, szczególnie jak masz problem ze śpiochatym i mało aktywnym dzieckiem przy piersi.

Pamiętaj, że dziecko dostaje z mleka zarówno na początku jak i na końcu karmienia dużo kalorii więc możesz zastosować taki sposób: przystawić dziecko do piersi, niech pobudzi wpływ, niech łyka aktywnie, ty zastosuj kompresję, jak zauważysz, że po czasie intensywnego pobierania pokarmu z kompresją dziecko zwalnia trochę, to zaoferuj mu druga pierś. Jak z drugiej po chwili aktywnego karmienia z kompresją dziecko znów zacznie zwalniać lub podsypiać, to przystaw dziecko z powrotem do pierwszej piersi itd.. Przy każdym przystawianiu do piersi stosuj kompresję piersi.  Dzięki temu dziecko będzie miało dostęp do mleka które szybko płynie, zwiększy swoją aktywność przy piersi oraz ilość pobieranego pokarmu. Mleko które tak dziecko dostaje jest też odżywcze, kaloryczne i sycące!

Pamiętaj, że mleko produkuje się szybciej jak pierś jest opróżniana często! Jeżeli chcesz przyspieszyć produkcję to częste przystawianie do piersi i karmienie w krótkich odstępach czasowych wspierają produkcję! Karm więc na żądanie, często, oferuj drugą pierś a jak się uda to i pierwszą po raz drugi oraz stosuj kompresję piersi, żeby produkcja mleka wzrastała. Unikaj odstępów dłuższych niż 4-5h między karmieniami i zadbaj o co najmniej jedno karmienie nocne.

Pamiętaj żeby dokarmianie odbywało się drenem przy piersi a jeżeli musisz lub chcesz podać czymś innym to najlepiej z kubeczka lub łyżeczką (butelka to wybór ostateczny) a karmienie które nie odbywa się przy piersi zastępować sesją odciągania ręcznego lub laktatorem. O tym jak pobudzać dokładnie produkcję laktatorem możesz dowiedzieć się z mojego webinaru:

Pamiętaj, że materiał ten ma charakter informacyjny i w celu opracowania indywidualnej porady i oceny należy spotkać się indywidualnie z IBCLC lub CDL.

Hafija

Nazywam się Agata. Hafija.pl to najlepszy mainstreamowy blog o karmieniu piersią.

Comments are closed here.