KPI i karmienie z piersi – różnice i podobieństwa

KPI to karmienie mlekiem mamy odciągniętym, wtedy kiedy mama nie przystawia dziecka do piersi ale dla dziecka głównym pokarmem jest nadal jej mleko.

W sytuacji kiedy mama nie może lub nie chce karmić bezpośrednio z piersi to podawanie swojego odciągniętego mleka da maluchowi wspaniałe korzyści z picia mleka mamy. Karmienie piersią może mieć różne oblicza a Karmienie Piersią Inaczej (KPI) jest dla wielu mam drogą dzięki której ich dzieci dostają ich mleko.

KPI może dotyczyć od 5 do 20% mam karmiących.

Mimo, że coraz więcej wiemy na temat karmienia odciągniętym mlekiem z butelki to wiele badanych korzyści nadal dotyczy karmienia bezpośrednio z piersi.

Nawet jeżeli nie karmisz bezpośrednio z piersi to pamiętaj, że te różnice w korzyściach z karmienia piersią i KPI są różnicami niewielkimi, a podawanie odciągniętego mleka jest korzystne dla dziecka.

Jakie korzyści ma karmienie dziecka odciąganym mlekiem mamy?

Mleko mamy KPI dostosowuje się do stanu zdrowia dziecka, jego wieku i aktualnej sytuacji zdrowotnej.

Jeżeli jednak mleko jest mrożone i podawane w innym terminie to skład nie będzie aż tak dopasowany do aktualnej sytuacji. Najlepiej jest więc podawać mleko jak najbliższe odciąganiu jak tylko się da.

Karmienie piersią zmniejsza ryzyko raka piersi, raka jajnika, i cukrzycy. Te korzyści najpewniej wynikają z procesu produkcji mleka a nie faktu przystawiania do piersi. Podejrzewa się, że karmienie odciągniętym mlekiem ma także działanie zmniejszające ryzyko.

Mleko mamy KPI zawiera składniki unikalne dla mleka kobiecego

Oligosacharydy (zidentyfikowano ich ponad 200 HMO ale nadal nie są to wszystkie a od 23-130 w mleku jest u każdej kobiety).

Wolne aminokwasy, kwas glutaminowy, glutamina, tauryna, alanina, treonina, seryna, glicyna, kwas asparaginowy, leucyna, cysteina, walina, lizyna, histydyna, fenyloalanina, tyrozyna, arginina, izoleucyna, ornityna, fosfozeryna, fosfoetanolamina, α-aminobutyrat, tryptofan, prolina, kreatyna, kreatynina, kwasy nukleinowe, nukleotydy, poliaminy, tauryna i karnityna, laktoferyna ludzka, α-laktoalbumina, cytokiny, proteazy, lipaza, amylaza, lizozym, laktoperoksydaza, leptyna grelina, melatonina, obestatyna, czynniki wzrostu, hormony tarczycowe, micele kazeiny ludzkie.

Ilość żywych aktywnych składników nie jest poznana do końca, jest indywidualna dla każdej mamy, dla okresu karmienia i czasu. W mleku są m.in. monocyty, makrofagi, granulocyty, limfocyty T i B. Komórki odpornościowe – liczba komórek odpornościowych przyjmowanych codziennie przez niemowlę: od około 94 000 do 351 000 000. Immunoglobuliny zawarte w mleku mamy wyściełają układ pokarmowy dziecka i są to m.in.: SIgA IgE, IgG, IgM, and IgD

W mleku ludzkim jest ponad 800 gatunków bakterii.

Komórki macierzyste: komórki pluripotencjalne, czyli takie które mogą mnożyć się w nieskończoność, zmieniają się w inną dowolną komórkę, z dużym prawdopodobieństwem tworzą się w mleku matki. Analizy komórek macierzystych zawartych w mleku matki wykazały przekształcanie się w adipocyty, chondrocyty i osteoblasty.

Dane te dotyczą świeżego mleka – w przypadku mleka odciąganego i mrożonego odnotowuje się zmiany

Wiele bioaktywnych składników w mleku matki częściowo może przetrwać zamrażanie i nie ulega zmianom.

Przechowywanie mleka ludzkiego w temperaturze -20°C przez okres do 3 miesięcy nie obniża istotnie poziomów IgA, IgG, IgM, C3, C4, laktoferyny ani lizozymu czy leptyny. Przechowywanie w zamrażarce ponad 3 miesiące obniża poziomy laktoferyny o połowę i lizozymu o 40%.

Przechowywanie zamrożonego mleka matki w temperaturze -40°C do 10 miesięcy, po czym rozmrażanie i pasteryzacja, nie mają istotnego wpływu na zawartość makroskładników (białka, tłuszczu i węglowodanów) ani na wartość energetyczną mleka ludzkiego.

Żywe komórki (w tym komórki macierzyste i makrofagi) są całkowicie niszczone w procesie mrożenia. Zamrażanie niszczy strukturę błony otoczek lipidowych w mleku matki, co utrudnia dokładne wymieszanie rozmrożonego mleka

Przechowywanie mleka ludzkiego w zamrażarce przez 9 miesięcy w temperaturze -20°C wiąże się ze spadkiem pH i liczby bakterii, ale zachowuje zawartość odżywczą mleka ludzkiego i kluczowe makroskładniki odżywcze, składniki immunologiczne, zarówno przy wcześniejszym przechowywaniu w lodówce przez 72 godziny, jak i bez niego. Przechowywanie mleka ludzkiego w zamrażarce jest według badań bezpieczne przez okres do 9 miesięcy zarówno dla świeżo odciągniętego mleka, jak i mleka wcześniej przechowywanego w lodówce.

Badania pokazują różnice mikrobiomu mleka, które występuje przy wyłącznym odciąganiu oraz predyspozycje do dysbiozy na skutek braku kontaktu z mikrbiomem z buzi dziecka.

Może to powodować powstawanie suchych skorupek na brodawce oraz epizody bolesności przy odciąganiu, predyspozycje do dermatoz skóry, suchość skóry.

Wyłączne odciąganie sprzyja dysbiozie sutka, stanom zapalny, skórnym reakcjom alergicznym.

Zwiększa się ryzyko podostrego zapalenia (glutek odciągany z mlekiem)

Karmienie butelką wpływa negatywnie na rozwój i pracę twarzoczaszki

Karmienie mlekiem ludzkim z butelki zwiększa wskaźnik masy ciała w wieku 1 roku życia dziecka oraz występowanie astmy w wieku 3 lat i wiąże się z mniej korzystną mikrobiotą w wieku 3-4 miesięcy ze zmniejszoną liczbą bifidobakterii w porównaniu do bezpośredniego karmienia piersią.

Mimo tych różnic karmienie odciągniętym mlekiem ma nadal o wiele więcej korzyści niż karmienie mlekiem modyfikowanym

Wyłączne karmienie odciągniętym mlekiem jest czynnikiem ryzyka szybszego zakończenia laktacji ale dla wielu dzieci jest to jedyny sposób na otrzymywanie mleka mamy co niesie dla mamy i dziecka ogromne korzyści nawet jeżeli podaż mleka trwa krócej.

Najnowsze analizy pokazują, że karmienie butelką i przechowywanie mleka w pojemnikach z tworzywa sztucznego, szczególnie w sytuacji podgrzewania mleka do temperatur pow. 40 st C, powoduje zrzucanie do mleka znaczących ilości mikroplastiku, a karmienie butelką i przechowywanie w torebkach z tworzyw sztucznych zwiększa ilość MP, które spożywa niemowlę. Dodatkowo stosowanie laktatora może powodować dodatkową obecność MP w pokarmie

Coraz częściej mówi się, że warto szukać innych alternatyw podawania i przechowywania mleka kobiecego (np. w szklanych pojemnikach i szklanych butelkach), żeby zmniejszyć ryzyko ekspozycji dzieci na mikroplastik w pożywieniu.

Badania nad MP w mleku matki i mleku modyfikowanym są nadal prowadzone, a obecność MP w mleku modyfikowanym jest istotnie duża i karmienie odciągniętym pokarmem nadal jest korzystne. Mleko mam karmiących wyłącznie z piersi też może zawierać MP (ok. 75% próbek) ale w mniejszej ilości.