Po porodzie seks się zmienia. Zmieniają się emocje rodziców oraz ich sytuacja. Zmienia się ciało kobiety. Pisałam już o tym kiedyś[footnote] https://www.hafija.pl/2013/10/karmienie-piersia-i-seks.html [/footnote]. Dzisiaj temat rozwinę.
Bywa, że pojawiają się trudności, o których wcześniej nikt kobietom nie mówił, a jak pokazują badania tylko około 15% matek zgłasza specjalistom problemy w swoim życiu intymnym po porodzie. Te same dane pokazują, że czasem nawet i połowa kobiet, które urodziły dziecko może cierpieć z powodu trudności w pożyciu z partnerem.[footnote] Sexual Function After Delivery Stefano Salvatore , Anna Redaelli , Ilaria Baini ,and Massimo Candiani[/footnote]. Problemy które mogą się pojawić są często na tyle uciążliwe, że mogą odbijać się na innych aspektach życia rodziny, bo nie oszukujmy się – seks jest ważny.
Najczęściej zgłaszane przez kobiety problemy intymne po porodzie to:
- spadek libido,
- problemy z mięśniami dna miednicy,
- problem z osiąganiem orgazmu,
- suchość pochwy.
Oprócz tych fizycznych niedogodności pojawiają się:
- zmęczenie,
- znużenie,
- poczucie zagubienia,
- emocje związane z nowymi wyzwaniami
Czasem na życiu intymnym kobiety może odbić się poród, który przebiegał nie do końca zgodnie z planem, a to z kolei wpłynęło na postrzeganie własnego ciała, roli matki, swojej seksualności.
Najważniejszym problemem jest jednak to, że kobiety nie rozmawiają o tych problemach z lekarzami, ze specjalistami od terapii poporodowej, fizjoterapeutami którzy mogą pomóc w powrocie do formy seksualnej po porodzie.
Dla każdej kobiety moment powrotu do współżycia z będzie inny. Oprócz okresu kiedy wygoić się powinny otarcia, pęknięcia czy nacięcia jest też czas regeneracji fizycznej kobiety, okres karmienia piersią oraz czas emocjonalnej gotowości do współżycia. Analiza tematu pokazała, że kobiety, które doznały pęknięcia krocza w I czy II stopniu oraz kobiety, które rodziły naturalnie bez obrażeń do współżycia powracały ok. 7 tygodni po porodzie. Kobiety z głębszym pęknięciami, czekały na ten moment nawet ponad 9 miesięcy. Mniej więcej 90% kobiet rozpoczyna współżycie ok. szóstego miesiąca życia dziecka. Kobiety po cesarskim cięciu i te które doznały nacięcia krocza wracają do współżycia później niż kobiety które nie doznały tych zabiegów czy obrażeń.
Kobiety, które karmią piersią wg analiz wcześniej podejmują na nowo współżycie niż kobiety, które karmią sztucznie. Jednak to kobiety, które karmią piersią częściej zgłaszają problemy z bólem podczas stosunku oraz utrudniającą stosunek suchością pochwy.
Badanie przeprowadzone w 2016 roku pokazało, że ponad 20% kobiet zgłasza ból podczas stosunku w szóstym miesiącu po porodzie[footnote] Obstet Gynecol. 2016 Sep;128(3):512-8. doi: 10.1097/AOG.0000000000001590. Risk Factors for Dyspareunia After First Childbirth. Alligood-Percoco NR1, Kjerulff KH, Repke JT. [/footnote]. Prawie jedna trzecia kobiet, które zgłaszały ból to były mamy karmiące piersią. Wśród czynników sprzyjających dyspareunii wymienia się:
- karmienie piersią,
- ból krocza po porodzie,
- zmęczenie,
Informowanie i pomoc w tych przypadkach są niezbędne, żeby kobieta mogła wrócić po porodzie do udanego seksu.
Ważne jest to, że odczucie bólu i suchość pochwy może powodować frustrację życiem intymnym, a co za tym idzie pogłębianie problemów na poziomie nie tylko fizycznym ale i emocjonalnym. To z kolei może prowadzić do dalszego spadku libido oraz obniżeniu odczuwania orgazmu lub jego osiągania. Wpływa często też na to presja otoczenia na „radzenie sobie z nową rolą” czy oczekiwania partnera co do powrotu do współżycia. A niektóre badania pokazują, że kobiety karmiące piersią są prawie trzykrotnie bardziej narażone na przejściową utratę zainteresowania seksem i nie jest to związane z emocjami w stosunku do partnera [footnote] Dyspareunia following childbirth Christine Kettle, Khaled Ismail and Fidelma O’Mahony REVIEW The Obstetrician & Gynaecologist 2005;7:245–249[/footnote].
Skąd problem z suchością pochwy i bolesnością stosunków u kobiet karmiących?
W czasie karmienia piersią wydłuża się okres niskiego poziomu estrogenów i wysokiego poziomu prolaktyny w organizmie kobiety. Prolaktyna jest obecna w dużych ilościach w pierwszych miesiącach po porodzie i pierwszych miesiącach laktacji. Potem jej poziom spada i problem suchości pochwy jest mniej uporczywy. Suchość pochwy i niski poziom estrogenów sprawiają, że kobiety są bardziej podatne na infekcje a w niektórych przypadkach też na zanikowe zapalenie pochwy. Istotna jest w tym okresie dobra opieka ginekologiczna i położnicza. Czasami lekarze przepisują kobietom delikatne lubrykanty, żeby uzupełnić brak nawilżenia pochwy, a czasem preparaty z estrogenem czy kwasem hialuronowym stosowane miejscowo lub środki zapobiegające infekcjom. Inna niż wcześniej gospodarka hormonalna odpowiedzialna jest też za poporodowe wahania nastroju, a w skrajnych przypadkach prowadzić może do baby blues i depresji poporodowej.
Uderzenie prolaktyny i spadek estrogenów u mamy na początku życia dziecka spowodowane jest ciążą i porodem i jest niezależny od tego czy mama karmi piersią czy nie.
Istotne jest, żeby partner był świadomy, że inna niż dotąd wilgotność pochwy nie jest związana z emocjami partnerki w stosunku do niego, a powodowana jest fizjologią połogu i okresu po porodzie. Włączenie partnera w proces powrotu do udanego współżycia jest niezmiernie ważne. Zdarza się, że kobiety podejmują współżycie mimo bólu czy nadmiernej suchości pochwy jedynie z obawy o dobre relacje z partnerem.
Obniżenie estrogenów wpływa nie tylko na narządy płciowe ale i na kondycję piersi, skóry czy nawet układu moczowego matki. Oprócz suchości pochwy przy bardzo niskich poziomach estrogenów pojawiają się np. uderzenia gorąca (charakterystyczne dla okresu menopauzy), bóle głowy, wahania nastroju.
Na dyskomfort w trakcie seksu wpływa także przebieg samego porodu. Wszystkie niespodziewane i nagłe interwencje medyczne, nacięcia, rozwiązanie operacyjne, cesarskie cięcie nagłe – to co nie jest przez matkę oczekiwane czy planowane może przyczyniać się do pojawienia się problemów z seksem.[footnote] Obstet Gynecol. 2016 Sep;128(3):512-8. doi: 10.1097/AOG.0000000000001590. Risk Factors for Dyspareunia After First Childbirth. Alligood-Percoco NR1, Kjerulff KH, Repke JT.
Journal of Midwifery & Women’s Health Lactational Atrophic Vaginitis Amy R. Palmer, CNM, MSN, Frances E. Likis, CNM, MSN, FNP Disclosures J Midwifery Womens Health. 2003;48(4)
Sex After Childbirth Postpartum Sexual Function Lawrence M. Leeman, MD, and Rebecca G. Rogers, MD (Obstet Gynecol 2012;119:647–55) DOI: 10.1097/AOG.0b013e3182479611[/footnote]
Wszystko to oznacza to, że regeneracja intymna po porodzie powinna być ważnym aspektem powrotu do matki formy, a spotkania z lekarzem i rozmowa o pojawiających się problemach czy dolegliwościach miała miejsce zawsze kiedy się one pojawiają.
Jednak pamiętać należy, że wszystkie kobiety – bez względu jak karmią swoje dzieci są narażone na intymne dolegliwości poporodowe.
Ważne jest to, żeby wiedzieć, że bolesne stosunki, uporczywa i problematyczna suchość pochwy, która powoduje infekcje, zniechęcenie do partnera, czy wręcz odrzucenie nie jest do końca fizjologią. Konsultacja z lekarzem albo z położną zawsze jest dobrym pomysłem. O tym można porozmawiać z położną środowiskową, która odwiedza rodzinę po narodzinach dziecka.
Problemy nie rozwiązują się same, a niezaopiekowanie emocje i niezadbane ciało mogą eskalować w kierunku poważnych problemów psychologicznych. Przykładem może być rehabilitacja poporodowa po cesarskim cięciu, która powinna być oferowana każdej kobiecie po tej operacji, oraz rehabilitacja dna miednicy.
Jak pokazują analizy tematu seks rodziców po urodzeniu dziecka, w pierwszym roku po porodzie stosunki rodziców są rzadsze. Niskie libido, zmęczenie i spadek zainteresowania seksem może dotknąć także ojców.
Trudności w powrocie do współżycia dotykają wielu kobiet. Dobra opieka okołoporodowa jest w stanie pomóc matkom w powrocie do sprawności seksualnej, w przełamaniu barier i trudności.
Większość kobiet z powodzeniem wraca do udanego życia seksualnego po porodzie.
Komentarze