Karmienie piersią i wady zgryzu u dzieci

Karmienie piersią i wady zgryzu u dzieci


Bardzo często spotykam się z kobietami, którym ktoś gdzieś kiedyś poradził odstawić dziecko od piersi, bo „dziecko będzie miało krzywy zgryz”.

A tymczasem jest dokładnie na odwrót.

Karmienie piersią, – o czym z resztą już pisałam – jest naturalne dla ust dziecka. W buzi malucha to pierś dostosowuje się do kształtu ust dziecka a nie usta do piersi. Na odwrót jest z butelkami czy smoczkami lub palcem. W przypadku stosowania w/w to usta muszą dostosować się do trzymanego w buzi przedmiotu. Pierś jest bardzo plastyczna i karmienie piersią nie powoduje wad zgryzu a wręcz im zapobiega1. Wady zgryzu to nie tylko kosmetyczny problem, ale także istotny czynnik wpływający na budowę i funkcjonowanie całej twarzoczaszki, szczęki, na rozwój mowy, na pracę ust i języka. Karmienie piersią wspomaga prawidłowy wzrost, rozwój mięśni i kości szczęki. Poprawna budowa warg, języka, regulacja oddechu nosem, czy poprawna budowa podniebienia, są związane z naturalnym karmieniem piersią. U dzieci karmionych sztucznie częściej rozwijają się potrzeby ssania nawykowego np. smoczka niż u dzieci karmionych naturalnie. Ssanie nawykowe smoczka czy butelki w wieku przedszkolnym jest obarczone wysokim ryzykiem wystąpienia wad zgryzu2. Jest to jeden z powodów, dla których np. AAP zaleca odstawianie dzieci z piersi nie na butelkę, ale na kubek! Fajnie na spotkaniu z Fundacją ujął to Dr Newman, który powiedział, że kiedy tylko możemy unikajmy za wszelką cenę podawania butelki, jako sposobu karmienia dziecka.

Ważne jest to czy karmisz piersią wyłącznie przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka!

W jednym z przeprowadzonych na grupie ponad 1300 dzieci badań, sprawdzono, w jaki sposób dzieci były karmione i jakie rodzaje wad zgryzu u nich występowały. Sposób karmienia piersią był kontrolowany w 3, 12 i 24 miesiącu życia, a następnie sprawdzano, jakie wady zgryzu występują u dzieci 5 letnich. Kontrolowane były też inne czynniki takie jak charakterystyka socjodemograficzna, cechy antropometryczne, nawyki żywieniowe, występowanie próchnicy czy leczenia dentystycznego.

Rodzaje zaburzeń zgryzu, które analizowano to: otwarty zgryz, zgryz krzyżowy, nagryz poziomy, inne umiarkowane lub poważne wady zgryzu.

Karmienie piersią w niewyłącznej formie było odpowiedzialne za rzadsze występowanie otwartego zgryzu, nagryzu poziomego i innych umiarkowanych i poważnych wad zgryzu.

Wyłącznie karmienie piersią sprawiało, ze u dzieci pięcioletnich rzadziej występowały: zgryz krzyżowy, nagryz poziomy.

Otwarty zgryz rzadziej występował u dzieci karmionych wyłącznie piersią przez okres 3,5 miesiąca do 5,9 miesięcy, w porównaniu z dziećmi niekarmionymi piersią, i jeszcze rzadziej u dzieci karmionych wyłącznie piersią do 6 miesiąca życia niż u tych karmionych krócej lub wcale.

Umiarkowane i poważne wady zgryzu u dzieci pięcioletnich występowały z niższą częstotliwością, jeżeli te dzieci były, jako niemowlęta karmione wyłącznie piersią przez 6 miesięcy życia (o 72%) i u tych, które były karmione wyłącznie piersią przez 3 do 5,9 miesięcy (o 41%), niż u dzieci, które nigdy nie były karmione piersią.

Wnioski pokazały, że promowanie wyłącznego karmienia piersią dzieci do 6 miesiąca życia może być skuteczną interwencją w przeciwdziałaniu poważnym wadom zgryzu. 3.

 

A co z dziećmi starszymi niż pół roku?

Pojawiła się metaanaliza ponad 40 badań nad wadami zgryzu u dzieci. Jej autorzy potwierdzili, że:

  • Dzieci karmione piersią w sposób jakikolwiek, (czyli mieszanie lub dokarmiane) lub krótko karmione wyłącznie piersią mają mniejsze ryzyko wystąpienia wad zgryzu niż dzieci niekarmione piersią nigdy
  • Dzieci karmione wyłącznie piersią przez sześć miesięcy miały niższą częstotliwość pojawiania się wad zgryzu niż dzieci karmione piersią w sposób jakikolwiek, (czyli mieszanie lub dokarmiane)
  • Im dłużej trwało karmienie piersią tym ryzyko pojawienia się wad zgryzu było niższe nawet o 60%. Długość karmienie piersią wpływała pozytywnie na zgryz dziecka przy analizie problemu niespecyficznych wad zgryzu, otwartego zgryzu czy zgryzu krzyżowego. Ponadto niektóre badania pokazują, że dłuższe karmienie piersią sprawia, że jest mniejsze ryzyko, że dziecko w wieku późniejszym będzie miało nawyk ssania szkodliwy dla uzębienia (np. smoczek czy palec), a ryzyko otwartego zgryzu związane jest często z długim korzystaniem przez dziecko z butelki lub smoczka4.

 

Autorzy podsumowali swoją pracę wnioskiem, że karmienie piersią i długość karmienia powinny być uważane, za czynnik wspierający  dla prawidłowego rozwoj zgryzu dzieci oraz czynnik ochronny przed wadami zgryzu.5.

W ramach ciekawostki podam info o takim badaniu/obserwacji mieszkańców z jednej z amazońskich wiosek, w której nie używało się ani butelek ani smoczków, a matki karmiły piersią dzieci, najczęściej do pojawienia się kolejnego dziecka (ok. 1,5 do 2 lat). W tej społeczności występowanie zgryzu krzyżowego okazało się wyjątkowo niskie właśnie dzięki w/w czynnikom6.

  1. Sum FHKMH, Zhang L, Ling HTB, et al. Association of breastfeeding and three-dimensional dental arch relationships in primary dentition. BMC Oral Health. 2015;15:30. doi:10.1186/s12903-015-0010-1.
  2. Majorana A, Bardellini E, Amadori F, Conti G, Polimeni A. Timetable for oral prevention in childhood—developing dentition and oral habits: a current opinion. Progress in Orthodontics. 2015;16:39. doi:10.1186/s40510-015-0107-8.
  3. www.pediatrics.org/cgi/doi/10.1542/peds.2014-3276 DOI: 10.1542/peds.2014-3276 Exclusive Breastfeeding and Risk of Dental Malocclusion

    Karen Glazer Peres, BDS, PhDa, Andreia Morales Cascaes, BDS, PhDb, Marco Aurelio Peres, BDS, PhDa, Flavio Fernando Demarco, BDS, PhDc, Iná Silva Santos, MD, PhDc, Alicia Matijasevich, MD, PhDd, Aluisio J.D. Barros, MD, PhDc.

  4. Anterior open-bite and sucking habits in Italian preschool children Article (PDF Available) in European Journal of Paediatric Dentistry 17(1):1-2016 · January 2016 
  5. Effect of breastfeeding on malocclusions: a systematic review and metaanalysis Karen Glazer Peres (karen.peres@adelaide.edu.au)1, Andreia Morales Cascaes2, Gustavo Giacomelli Nascimento1,2, Cesar Gomes Victora3 1.Australian Research Centre for Population Oral Health – ARCPOH, University of Adelaide, Adelaide, Australia 2.Post-graduate Program in Dentistry, School of Dentistry, Federal University of Pelotas, Pelotas, Brazil 3.Post-graduate Program in Epidemiology, Federal University of Pelotas, Pelotas, Brazil.
  6. Occlusal and facial features in Amazon indigenous: An insight into the role of genetics and environment in the etiology dental malocclusion de Souza, Bento Sousa et al. Archives of Oral Biology , Volume 60 , Issue 9 , 1177 – 1186 
Hafija

Nazywam się Agata. Hafija.pl to najlepszy mainstreamowy blog o karmieniu piersią.

17 komentarzy

  • Marlena
    8 listopada 2020 at 11:28

    Czy karmienie piersią dziecka do 3. roku życia ma wpływ na jakość wymowy i co powoduje? U mojego dziecka jest seplenienie międzyzębowe i czy to miało wpływ na tą wadę wymowy?

    • Hafija
      8 listopada 2020 at 19:56

      Karmienie piersią zmniejsza ryzyko wad zgryzu i problemów z mową ale ich nie wyklucza. Oznacz to, że mimo karmienia piersią te problemy mogą się pojawiać.

  • Emilia
    20 września 2020 at 07:14

    Droga Hafijo miałam ostatnio kontakt z logopedią w ilości 2 specjalistek. Dowiedziałam się ze przez to że prawie 3 lata karmiłam piersia mój synek ma kłopoty artykulacyjne i w ogóle źle układa język i słabe policzki i mam od odstawić. Szkoda mi się zrobiło ale posłuchałam a teraz trochę żałuję że zawierzyłam bez weryfikacji. Ponieważ problem artykulacyjny trwa chciałabym mieć w dłoni argument naukowy ze długie karmienie nie ma tu nic do rzeczy i pzyczyna leży gdzie indziej. Czy znasz jakąś pracę naukowa w tym temacie. Pozdrawiam serdecznie

  • Ewelina
    14 września 2020 at 11:35

    Wady zgryzu są też uwarunkowane genetycznie.

  • Aśka
    27 kwietnia 2019 at 18:21

    a ja jestem totalnie zdezorientowana, jestem zwolenniczką dlugiego karmienia , ale dzis na pierwszym przeglądzie stomatologicznym mojej corki (1,5 r i wyłączne kp bez smoczka i butelki) usłyszałam od p. stomatolog ze dziecko ma tylozgryz i ze to od kp i zeby jak najszybciej odstawic …

    • Sylwia
      4 grudnia 2021 at 21:51

      Mój ma 3 lata, do tej pory jest na piersi, nigdy nie ssał smoczka i też ma tylozgryz, ale stomatolog nie szukał winy w karmieniu piersią.

  • Magda
    26 kwietnia 2018 at 11:52

    U mojego dziecka karmionego wyłącznie piersią, bez butli i sporadycznie smoczek w pierwszym miesiącu życia pojawiła się wada zgryzu, tyłozgryz. Przednie górne zęby są wysunięte za dolne, logopeda twierdzi, że to od zbyt długiego kp

    • Hafija
      15 maja 2018 at 20:35

      NIeeeeeeeeeee =/

    • Halina
      1 listopada 2021 at 11:30

      Dziecko rodzi się z fizjologicznym tyłozgryzem. W pierwszy miesiącu życia nie można mówić, że to jest wada.
      Lek. stom. i matka trójki dzieci

  • Martyna
    13 kwietnia 2018 at 16:39

    Jeżeli trzyma się dziecko podczas karmienia piersią w złej pozycji, pod nieodpowiednim kątem jest przyłożona piers do ust dziecka, to wtedy pojawiają się wady zgryzu.. Tak nas uczono w szkole.. Higienistka Stomatologiczna

    • Hafija
      16 kwietnia 2018 at 12:42

      To trochę źle was uczono

  • Mariola
    21 listopada 2017 at 09:05

    Ja jednak jestem namawiana przez pediatrę na odstawienie syna, bo robi się zgryz otwarty…Hafija pisałam maila do Ciebie w tym temacie. Bardzo ważne jest dla mnie zdanie kogoś, kto się na tym na prawdę zna. Proszę o odpowiedź.

  • Ludwika
    8 maja 2017 at 12:04

    Nie słyszałam nigdy stwierdzenia, że karmienie piersią może spowodować jakąś wadę. Fajnie wiedzieć, że jednak nie, a nawet przed tym chroni 🙂 W sumie nigdy się nad tym nie zastanawiałam.

  • Monika
    28 kwietnia 2017 at 13:45

    A jak te dane mają się do karmienia z pomocą kapturkow? Czy wtedy zwiększa się ryzyko powstania wady zgryzu?

  • Anna
    28 kwietnia 2017 at 11:17

    Owszem karmienie piersią zmniejsza ryzyko występowania wad zgryzu pod warunkiem że dziecko jest prawidłowo przystawiane do piersi a nie tylko dlatego że pierś jest plastyczna a butelka nie. Bo podczas karmienia butelka też jest bardzo ważne ułożenie dziecka i sposób podania aby nie uczyć złych nawyków, które mogłyby w późniejszym czasie wywołać wady zgryzu. Wady zgryzu to dużo głębszy problem… Pozdrawiam, mama dwojki dzieci i hogienistka stomatologiczna

    • Hafija
      1 maja 2017 at 19:55

      No więc rozumiem, że nie zgadza się Pani z wynikami badań, ale one są tak jakby bardziej wiarygodne niż komentarz na blogu 😉 także ten… zaliczam do dowodów anegdotycznych 😉

  • Mama dentystka
    27 kwietnia 2017 at 08:34

    Generalnie fajny artykuł, ale chciałabym sprecyzować- określenie 'nagryz poziomy’ to nie wada zgryzu. Każdy z nas ma jakiś nagryz poziomy, natomiast jednym z objawów wady zgryzu może być np zwiększony nagryz poziomy (przy wadach z grupy tylozgryzow) czy też odwrotny nagryz poziomy przy wadach doprzednich. Pozdrawiam.

Comments are closed here.