Leki i laktacja wprowadzenie


AKTUALIZACJA 2019
TEN WPIS ZOSTAŁ ZAKTUALIZOWANY – LUTY 2019

Stosowanie leków w czasie laktacji nie jest tematem łatwym. Matki karmiące piersią powinny móc się leczyć w sposób efektywny i bezpieczny i współczesna nauka może im to zapewnić. Jednak trzeba mieć na uwadze, że nie zawsze leczenie w czasie karmienia piersią będzie proste. Czasem trzeba wyregulować godziny przyjmowania leków i karmienia piersią, czasem wziąć pod uwagę inne przyjmowane leki, a czasem stan zdrowia dziecka i matki.

Trzeba odpowiedzieć na wiele ważnych pytań przed ustanowieniem poprawnej terapii.

Sama wiedza o tym z jakiej grupy bezpieczeństwa stosowania jest lek często nie wystarczy. Jest to istotna pomoc ale nie jedyny wskaźnik tego czy możemy sięgnąć po sam lek. Ważne jest także np.:

  • Czy dziecko jest wcześniakiem?
  • Czy ma zaburzenia metabolizmu?
  • Czy dziecko choruje przewlekle?
  • Czy mama choruje przewlekle?
  • Czy dziecko lub mama przyjmują inne leki lub suplementy?
  • Czy w rodzinie są alergie lub alergie na leki?

Te i milion innych pytań pojawić się może w kontekście karmienia piersią i leczenia.

Warto wiedzieć, że substancje lecznicze, prawie wszystkie, mniej lub bardziej mogą pojawić się w mleku po ich przyjęciu przez mamę. To samo w sobie jeszcze o niczym nie świadczy, bo niektóre leki pojawiają się w mleku w istotnej ilości – wtedy może to być niebezpieczne dla dziecka, albo w nieistotnej – wtedy może to nie być bezpieczne dla dziecka. Jeszcze inne pojawią się w dużej ilości ale nie zrobią dziecku różnicy, a inne nawet w niewielkiej ilości będą groźne dla malucha.

To co jest istotne, że karmienia piersią nie przerywa się przed leczeniem „na wszelki wypadek”, tylko wtedy kiedy leczenie mamy daną substancją jest niezbędne, nie ma zamiennika tej substancji i jest ona z całą pewnością niebezpieczna dla dziecka karmionego piersią.

Najczęściej leki pojawiają się w mleku jeżeli:

  • Osiągną wysokie stężenie w osoczu krwi matki
  • Mają niską masę cząsteczkową
  • Słabo wiążą się z białkami
  • Ławo pokonują barierę krew-mózg

Warto pamiętać, że należy unikać leków które nie są niezbędne – czyli takich których stosowanie jest opcjonalne np. duże ilości witamin, albo zioła w celach leczniczych.

Należy raczej unikać leków tzw. łączonych tj. zawierających pakiecik rożnych substancji o rożnym stężeniu oraz leków w formie tzw. forte. Warto sięgać po leki znane, stosowane już przez dłuższy czas w terapii matek karmiących, o jak najlepiej poznanych ew. skutkach ubocznych stosowania. Wybierać warto leki o niskim czasie półtrwania, o wysokim współczynniku wiązania z białkami, niskiej biodostępności oralnej oraz o wysokiej masie cząsteczkowej.

Lepiej sięgać po leki, które można stosować miejscowo (z wyłączeniem leków na brodawkę – te należy uważnie rozważyć). Najlepiej stosować najmniejszą dawkę skuteczną oraz leki, które są także bezpieczne dla dzieci. Należy wziąć też pod uwagę rozpuszczalność substancji leczniczej w tłuszczach. Trzeba też zwracać uwagę na substancje pomocnicze.

Koniecznie trzeba sprawdzić czy dany lek nie spowoduje zahamowania procesu wypływu lub produkcji mleka, albo czy nie będzie jej nadmiernie pobudzać.

Zawsze należy wziąć pod uwagę:

  • wiek dziecka
  • stan zdrowia dziecka
  • rozwój dziecka i ew. poprzednie efekty uboczne stosowania leków
  • alergie u dziecka
  • choroby metaboliczne lub przewlekłe
  • wiek matki
  • interakcje z innymi lekami
  • stan zdrowia matki
  • przyjmowane leki
  • wykonywane badania
  • prognozę długości leczenia
  • korzyści ze stosowania leku w porównaniu do ryzyka dla dziecka
  • długość ekspozycji pojedynczej dawki
  • czy i jak lek wchłania się z układu pokarmowego

Jakkolwiek by nie było, przy skomplikowanych lekach i terapiach, przy niepewności co do stosowania leków konsultacja wydaje się być konieczna. Z kim można się skonsultować?

  • z lekarzem pediatrą
  • z lekarzem internistą
  • z położną, która ukończyła kurs ordynowania leków
  • z farmaceutą

Jeżeli karmicie piersią, to nie przyjmujcie niczego na własną rękę.

Możecie w przypadku wątpliwości otrzymać rzetelne informacje:

Karolina ma za sobą ogromną praktykę oraz wiedzę i jest jedną z niewielu w Polsce ekspertek od farmakoterapii mam karmiących.

Aktualne wpisy o lekach na blogu:

Leki Przeciwbólowe

Stwardnienie rozsiane

Antykoncepcja awaryjna

Pasożyty i odrobaczanie

Leki antydepresyjne

Bromokryptyna

Leki w padaczce

Nadczynność i niedoczynność tarczycy

Szczepienia w czasie karmienia piersią

źródła:

1. Sachs HC, Drugs CO. The Transfer of Drugs and Therapeutics Into Human Breast Milk: An Update on Selected Topics. Pediatrics. 1 wrzesień 2013;132(3):e796–809.

2. Medications and Breastfeeding: Tips for Giving Accurate Information to Mothers [Internet]. [cytowane 26 luty 2019]. Dostępne na: https://www.aap.org/en-us/advocacy-and-policy/aap-health-initiatives/Breastfeeding/Pages/Medications-and-Breastfeeding.aspx

3. Hale TW. Hale’s medications & mothers’ milk, 2019: a manual of lactational pharmacology. 2019.

4. Breastfeeding and maternal medication Recommendations for drugs in the eleventh WHO model list of essential drugs

Hafija

Nazywam się Agata. Hafija.pl to najlepszy mainstreamowy blog o karmieniu piersią.

38 komentarzy

  • Maja
    27 lutego 2019 at 22:55

    A czy istnieje jakaś dopuszczalna farmakologia w leczeniu żylaków odbytu?

  • Natalia
    29 grudnia 2018 at 06:39

    A co z witaminami . Chce się suplementowac wit d3 k2 mk7 oraz witamina C..

  • Marta
    7 października 2018 at 21:35

    Ja z kolei zapytam od drugiej strony:mój synek(15 miesiecy)dostał leki antywirusowe i wzmacnaijace odporność,ale dostaje szału ilekroć próbuje mu je podać,zaciska usta,bije rękoma i wygina sie w pałak.Podawałam mu rownież w jedzeniu i piciu-nic nie pomaga.Czy gdybym np.przyjęła podwójną dawke jak orzypisał mu lekarz i nakarmiła go w przeciągu pół godziny byłaby możliwość żeby jakaś część syropu trafiła do niego?

  • Joanna
    7 czerwca 2018 at 07:48

    A czy sulfarinol mozna stosowac karmiac piersia?

  • Lena
    16 stycznia 2018 at 20:53

    Hej Hafija!

    Za tydzień mam operację usunięcia niezłośliwego nowotworu jajnika w pełnej narkozie. Lekarz powiedział, że 24h nie będę mogła karmić, tylko odciągać laktatorem i wylewać. Problem w tym, że mój półroczny synek nie umie jeść z butli ani z łyżeczki. Napisałaś, że narkoza nie wyklucza karmienia. Operacja jest prywatna więc będzie mi wolno więcej niż na NFZ. Stąd pytanie: mogę karmić małego od razu po wybudzeniu? Mogę nalegać żeby pozwolili mi nocować razem z nim w szpitalu? Będę wdzięczna za pomoc 🙂

    • Ola
      2 października 2018 at 10:01

      Rety skąd ja to znam! Mam zabieg usunięcia woreczka żółciowego i powiedzieli mi ze nie bede mogla karmic 3-4 dni, a moja córka (bedzoe wtedy miala 6 mies) jest kompletnie antybutelkowa… Tak bardzo sie martwie jak to będzie. 3-4 dni, nie wyobrazam sobie tego kompletnie, ratunku! ;(

  • Buniek
    13 stycznia 2018 at 12:01

    A co z lekami przeciwasożytniczymi? Chodzi mi głównie o Pytantelum?

    • Anonim
      29 sierpnia 2018 at 08:33

      no właśnie

  • Kahna
    24 listopada 2017 at 11:04

    Witam Hafijo, mam bardzo pilny problem. Nabawiłam sie zapalenia stawu kolanowego (nie będę szczegółowo opisywać). Mam przyjmować klindamycynę i meloksykam. Karmię synka już 9 miesięcy i chce to robić jeszcze długo. Czy mogę karmic przed przyjęciem leków a następne mleko np po dwóch godzinach ściągnąć i wylać ( i podac swoje mrożone). Czy to mleko które wyleję zostało wyprodukowane z krwi z określonym stężeniem leku i następne bedzie produkowane juz z „czystej” krwi? Na jakiej zasadzie w tym zakresie działa laktacja? Jemy juz troche różnych innych rzeczy ale nadal mleko to podstawa, a do picia tez tylko mleko i troche wody. Bardzo proszę o pomoc. Pozdrawiam

  • Asia
    10 września 2017 at 19:10

    Znów nas ratujesz Hafija! Dzięki!
    Mamy polecam również https://www.mlecznewsparcie.pl/2015/01/bol-i-infekcja/ .
    Moja doradca laktacyjna potwierdziła, że blog Hafiji i mlecznewsparcie to źródła godne zaufania także nie bójcie się 🙂

  • Nix
    15 sierpnia 2017 at 06:38

    A ja mam pytanie o luteinę, która dostałam na jakiś czas w kolejnej ciąży. Czy dalej mogę karmić?

  • Wanda
    28 lutego 2017 at 20:45

    Witam, karmię już ponad 3 lata i przetrwałam już wiele różnych infekcji ale tym razem dopadło mnie na poważnie i bez konkretnych leków nie dam rady. Chodzi mi o lek sidured 4mg, sprawdziłam, że jest z grupy L4-czyli jako prawdopodobnie szkodliwy dla dziecka i nie zalecany dla mam kp ale jeśli biorę małą dawkę i mam przerwę prawie 14h a córa jest już duża to jednak jej nie zaszkodzę.

  • Aleksandra
    14 lutego 2017 at 20:35

    Witam. Mam nadciśnienie i rocznego malucha, którego karmię piersią. Dostałam leki: tritace i gopten. Lekarz powiedział, że mogę brać, a na ulotkach jest, że nie powinnam. Proszę o radę?

  • Martyna
    9 lutego 2017 at 17:17

    Witam. Chciałam zapytać jakie leki dostępne w aptece bez recepty na zatoki można brać przy KP ? Zatoxin, sinupret,reno puren zatoki ??

  • asiaj2001
    8 stycznia 2017 at 18:22

    witaj
    mam pytanie co do przyjmowania antybiotyku przez mamę karmiąca. Jest to bezpieczny lek ale zastanawiam sie czy jakos przedostaje sie do organizmu dziecka. Ja bedac chora zaraziłam chyba mojego szkraba jest strasznie przeziebiony i ja teraz biore antybiotyk czy on jakos tez go dostaje i moze sie wyleczyc? wydaje mi sie ze z dnia na dzien mu troszeczke lepiej czy to możliwe? prosze o odpowiedz

  • Ania
    28 grudnia 2016 at 22:51

    A jak z furaginą? Jutro rano biegnę do lekarza bo chyba mi się przyplątało jakieś zapalenie cewki moczowej? jestem po antybiotyku na zapalenie płuc i na samą myśl o kolejnym nie uśmiecha mi się ?

  • Justyna
    25 listopada 2016 at 02:18

    a leki przeciwhistaminowe? jesli sie odstawia to po ilu godzinach mozna juz karmic?

  • Wiewi00ra
    20 maja 2012 at 20:08

    Hafija, a luteina i clostylbegyt? Za rok mnie czekają zapewne, a słyszałam już dwie różne opinie. Jak coś wiesz, to daj znać pliiizzz.

  • Anna Bućko
    18 maja 2012 at 07:16

    Ja po porodzie 2 razy byłam na furaginie…

  • Anna Bućko
    18 maja 2012 at 07:13

    Ja miałam problem z internista który nie chciał mi dać antybiotyki na szalejaca angine w 4 miesiace po porodzie twierdząc,ze na czas antybiotyku trzeba dziecko odstawic… Teraz się poprawił i jak mu nagadalam po rozmowie z pediatra córki przepisał augumentin twierdząc ze to jedyny bezpieczny antybiotyk. Dobrze ze jego wiedza się poprawiła bo ja.bym cierpiała

  • Hafija
    18 maja 2012 at 00:45

    zawsze i bezwzględnie należy pytać lekarza najpierw.

  • Pauli
    17 maja 2012 at 22:49

    Super artykuł, ale właśnie wyobraziłam sobie kobietę, która idzie do lekarza i pyta:

    "o zgodę na zażycie amfetaminy" – masakryczne to ale zdałam sobie sprawę, że takie kobiety są :/

    Rzeczywiście brak tych wszystkich informacji więc niecierpliwie czekam na więcej.

  • Anonymous
    17 maja 2012 at 19:58

    Hafijo, Skarbnico wiedzy tajemnej!! Składam w imieniu swoim i mej Małżonki dzięki i czekamy na więcej szczególnie o p. bólowych i antyhistaminowych!!

  • Hafija
    17 maja 2012 at 18:40

    Postaram się na bieżąco uzupełniać

  • ninusia
    17 maja 2012 at 18:36

    Antykoncepcję to tylko jednoskładnikowe tabletki, z jednym hormonem. Tak mi przynajmniej moja lekarka mówiła.

  • soul10
    17 maja 2012 at 17:24

    Bardzo ważne informacje tu zawarłaś. Mam pytanie, co jeśli chodzi o przeciwbólówki? Czy można stosować APAP tak samo jak w ciąży czy raczej nie? A jeśli tak to ile tabletek na dobę?

  • Miłka
    17 maja 2012 at 12:46

    Co do insuliny to mogę napisać z własnego doświadczenia: Maluszkowi nie szkodzi ALE laktacja bardzo mocno (30-50%) obniża zapotrzebowanie więc trzeba uważać, żeby nie wpaść w hipoglikemię i od nowa ustawić dawki!

  • Hafija
    17 maja 2012 at 11:43

    Kurcze i dlatego osoby ze szczególnymi problemami powinny być pod opieką refundowanego doradcy laktacyjnego, bez dwóch zdań!

  • Anonymous
    17 maja 2012 at 11:42

    Nie wiem, nie znam się na tym. Wiem, że już w ciąży o tym wiedziała i przygotowywałam ją technicznie do karmienia niemowlaka mm.
    Nessie

  • Hafija
    17 maja 2012 at 11:32

    Istnieją bezpieczne leki tylko lekarzowi musi się chcieć opracować kurację – niestety zwykle się nie chce.
    A dlaczego dostała leki a nie wyhamowała naturalnie? Farmakologiczne odstawienie ma wiele skutków ubocznych. w USA np większość takich środków jest już wycofana, a matkę lekarze wspierają w naturalnym hamowaniu – też głupio że lekarz podjął się takiego leczenia u osoby chorej na epilepsję zamiast próbować naturalnie zatrzymać mleko, pewno to była bromokryptyna – lista środków ubocznych jest masakryczna!

  • Hafija
    17 maja 2012 at 11:25

    A co teraz stosujesz? Są bezpieczne zamienniki!

  • Anonymous
    17 maja 2012 at 11:23

    Moja znajoma cierpi na epilepsję i nie mogła w ogóle karmić piersią ze względu na leki, które bierze. Podczas ciąży dostawała bezpieczne zamienniki, ale to było wyjście tymczasowe i ich stosowanie po porodzie zagrażałoby jej życiu. Po porodzie dostała leki na zahamowanie laktacji.
    Nessie

  • nurka
    17 maja 2012 at 11:13

    Świetny post, akurat karmię i przyjmuję antybiotyk na zapalenia pęcherza, przestrzegam przed furaginem, znalazłam sprzeczne informacje na jego temat, na stronie internetowej i ulotce.

  • Duśka
    17 maja 2012 at 11:08

    świetna konkretna rozpiska nazewnictwa !
    jak dobrze że jesteś ! 😀
    czekamy na cdn 😉

  • Kobieta
    17 maja 2012 at 10:36

    ilu ja rzeczy jeszcze nie wiem?!
    bardzo przydatne informacje! dzięki!!! 🙂

  • K8
    17 maja 2012 at 09:22

    Mam nadzieję, że jakoś ominę ten problem, bo głowa boli od tych nazw przeróżnych. Trzeba się nieźle orientować żeby mieć pewność, że się krzywdy dziecku nie zrobi:/ Obym w razie czego trafiła na kompetentnego lekarza…

  • córka
    17 maja 2012 at 08:49

    ważny artykuł, na pewno wiele kobiet boryka się z tym problemem.
    zawsze najlepiej jednak zapytać lekarza lub farmaceutę.

Comments are closed here.